Nhiều năm trở lại đây, rìu, dao và cưa luôn là chủ đề của những cuộc tranh luận về tính thiết thực và hữu dụng của mỗi loại công cụ đối với hoạt động dã ngoại, cắm trại, sinh tồn. Cái nào tốt hơn, cái nào là đủ, cái nào là thừa?

Ba món phụ kiện này đối với những người đam mê sưu tầm và trải nghiệm có ý nghĩa nhiều hơn là công năng nội tại của chúng. Đặc biệt là việc thiết kế, gia công, bảo trì mỗi món phụ kiện đã trở thành thú chơi tao nhã của những người đàn ông thích DIY đồ đạc trong nhà. Họ có thể tự tay làm cho mình những chiếc cán rìu, thiết kế và tạo hình lưỡi thép, bao da cho dao hoặc sử dụng cưa để tạo ra bàn ghế sử dụng trong vườn, trong nhà.

Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sơ qua về ba món phụ kiện này cũng như những tiêu chí đặt ra để lựa chọn một trong ba thứ cho nhu cầu cá nhân khi tham gia các chuyến cắm trại, dã ngoại và hoạt động ngoài trời ở Việt Nam.

Rìu

Đây là món phụ kiện được loài người phát minh ra đầu tiên. Rìu đã có từ thời tiền sử, khi con người biết mài bén cạnh của một viên đá, buộc nó vào một cành gỗ làm cán để dựng nơi trú ẩn và săn bắt thú làm thức ăn.

Hiện nay, rìu có rất nhiều mẫu mã, thương hiệu, kiểu dáng được tạo hình mang những ngôn ngữ thiết kế khác nhau tùy thuộc vào mục đích sử dụng và văn hóa truyền thống của vùng miền sáng tạo ra chiếc rìu đó.

Ví dụ:

Rìu của Hultafors

Ở thị trường Việt Nam hiện nay, rìu Hultafors được cho là khá phổ biến và có nhiều sự lựa chọn. Sản phẩm này được rèn thủ công tại Thụy Điển và nhập khẩu chính hãng vào Việt Nam với giá rất tốt.

Rìu của 5.11 Tactical

Đây là rìu Tactical được tích hợp thêm nhiều chức năng khác trong một món phụ kiện để tối đa hiệu suất, hỗ trợ cho các lực lượng đặc nhiệm có thể phá cửa, tấn công đối tượng, cứu hộ,…

Rìu của Morakniv

Đây là loại rìu mang ngôn ngữ thiết kế hiện đại, sử dụng cán nhựa Polymer bền, nhẹ và có sức mạnh là lưỡi thép Sandvik của Thụy Điển. Loại rìu này thích hợp cho đa dạng phân khúc người dùng, đáp ứng ở mức độ tốt nhiều nhu cầu trong đời sống.

Đó là chưa kể đến các loại rìu dân gian được người dân sáng tạo tự thiết kế ra. Một nhóm không nhỏ có thể kể đến là các loại “rìu bãi Nhật” được anh em EDC Việt Nam săn lùng và phục chế nhằm mục đích phục vụ nhu cầu cá nhân hoặc để sưu tầm.

Rìu là thứ công cụ có sức công phá lớn, đặc biệt hữu dụng đối với các thao tác chặt, vót, đốn cây, thoát hiểm, mở đường. Lưỡi rìu và cán rìu có nhiều hình dạng khác nhau phù hợp với những nhu cầu riêng biệt. Ví dụ những chiếc rìu dài sử dụng bằng cả hai tay, có lưỡi dày phù hợp để chẻ củi lớn, những chiếc ngắn và nhỏ hơn lại thích hợp cho việc chặt, đẽo (Axe). Đặc biệt rìu mini sử dụng một tay thì lại có thể cầm sát vào phần lưỡi, thao tác được ở những chi tiết nhỏ hơn, có công năng sử dụng như một lưỡi dao (Hatchet).

Tuy vậy, các khu du lịch, vườn quốc gia ở Việt Nam không có thiện cảm với rìu cho lắm. Bạn có thể mang một con dao, một chiếc cưa xếp gọn đi vào Tà Năng Phan Dũng, vườn quốc gia Nam Cát Tiên,… nhưng nếu giắt trên thắt lưng hoặc treo trên balo một chiếc rìu thì rất có thể sẽ bị người kiểm lâm, bảo vệ rừng làm phiền đấy.

Ngoài ra thì việc sử dụng rìu cũng cần người dùng phải có một số kỹ năng nhất định. Không chỉ là kiến thức về việc lựa chọn chủng loại, mà còn phải sử dụng đúng tư thế, cường độ và có quá trình luyện tập, sử dụng lâu dài trước đó để đảm bảo tính an toàn và hiệu suất sử dụng tối đa. Việc làm chủ được một cây rìu tốt có thể giúp bạn xây dựng nơi trú ẩn cơ bản, xử lý được gỗ trong tự nhiên để duy trì ngọn lửa đun nấu, sưởi ấm, chế biến thực phẩm, thức ăn và tự vệ trong các chuyến dã ngoại, cắm trại. Nhưng nếu bạn chưa có đủ kỹ năng để làm chủ nó, rìu lại là một trở ngại trong chuyến đi của bạn bởi trọng lượng và kích thước lớn của rìu sẽ làm bạn hao hụt khá nhiều sức lực trên đường đi.

Dao

Dao là món phụ kiện thông dụng và cơ bản nhất trong tất cả các hoạt động đời sống thường nhật. Dao có tính nhỏ gọn và cơ động rất cao, dành cho tất cả mọi người cũng như mang khả năng sáng tạo cao để tích hợp thêm nhiều chức năng khác vào trong một món phụ kiện.

Đối với việc chế biến thực thẩm, cắt gọt rau quả trong những chuyến dã ngoại, các loại dao phổ thông cơ bản là đã đáp ứng đủ nhu cầu. Tuy nhiên, để tối giản hành lý mang theo, bạn có thể lựa chọn các loại dao xếp đa năng của Victorinox hoặc các loại kìm đa năng của Leatherman để luôn chủ động trong các tình huống có thể xảy ra trong chuyến đi. Ví dụ: hỏng xe, cắt dây, khui đồ hộp, khui nắp chai, khui rượu vang, đục lỗ, sửa chữa các thiết bị khác trong hành lý,…

Ngoài ra, với các mức độ tương tác cao hơn trong tự nhiên như: bushcraft, sinh tồn, bạn cần một lưỡi dao chắc khỏe hơn để có thể thực hiện được các thao tác batoning, chặt, vót gỗ – điều mà một con dao phổ thông hoặc ngay cả các lưỡi dao tính hợp trong multi-tools không thể làm được. Một số ví dụ có thể kể đến như: các mẫu Companion, Bushcraft, Kansbol hoặc Garberg của Morakniv – Thương hiệu dao lâu đời đến từ Thụy Điển.

Dao là món phụ kiện nhỏ, nhẹ, không chiếm nhiều diện tích trong hành lý của bạn nhưng là thứ thiết yếu lúc nào cũng nên mang theo. Bởi dù không có nhu cầu cắt, gọt, chẻ thì dao cũng là vật phòng thân, tự vệ rất tin cậy. Tuy công năng của dao khó có thể đáp ứng được những yêu cầu mà rìu và cưa có thể làm được, nhưng đừng bao giờ quên mang một con dao khi đi vào thiên nhiên nhé.

Cưa

Cưa không thể dùng để cắt gọt hoa quả, chế biến thực phẩm, làm cá, cắt dây, nhưng xét riêng về nhu cầu cắt đứt một cành cây, thân cây, thanh gỗ thì có lẽ đây là món phụ kiện dễ sử dụng và mang lại hiệu quả cao nhất.

Cưa không yêu cầu quá nhiều kỹ năng mới có thể sử dụng. Người dùng cũng không cần phải sử dụng nhiều lực tay, yêu cầu về sức mạnh thể chất. Chỉ đơn giản là thao tác kéo và đẩy một cách đều đặn, kết quả nhận được vẫn đạt chất lượng cao. Đặc biệt, sử dụng cưa là lựa chọn an toàn hơn rất nhiều so với rìu và dao.

Nếu bạn không phải là một người thường xuyên dịch chuyển, tham gia trekking, leo núi với tần suất cao mà chỉ đơn giản là thỉnh thoảng đi đổi gió, xả stress thì cưa là lựa chọn hàng đầu để xây dựng nơi trú ẩn, chia nhỏ thân cây, cành cây để đốt lửa. Ngoài ra đây cũng là món phụ kiện hữu dụng trong các hoạt động DIY đồ gỗ tại nhà, sửa chữa đồ nội thất,…

Hiện nay, cưa là sản phẩm được nâng cấp và cải tiến không ngừng về chất lượng lưỡi thép và cả tính thân thiện với người dùng. Lưỡi cưa, cách sắp đặt răng trên lưỡi và kích thước, khoảng cách của mỗi răng đều mang lại những hiệu quả khác nhau trong thao tác.

Ở Việt Nam hiện nay, loại cưa được người dùng tin tưởng lựa chọn có thể kể đến là Silky của Nhật Bản. Thương hiệu này có nhiều chủng loại sản phẩm khác nhau về kích thước, giúp người dùng lựa chọn phù hợp với đặc thù công việc của mình. Các loại cưa này đều có thể xếp gọn và mang theo bất cứ đâu một cách dễ dàng và thuận tiện.

Tóm lại

Rìu, dao hay cưa đều là những công cụ hỗ trợ công việc cho chúng ta một cách dễ dàng, an toàn hơn. Hy vọng qua những chia sẻ ở trên, bạn có thể tìm được câu trả lời cho mình để lựa chọn món phụ kiện thích hợp.

Đừng quên chia sẻ những cảm nhận và kinh nghiệm của bạn trong quá trình trải nghiệm các món phụ kiện trên nhé.

Remember bushcraft isn’t really about gear, it’s about learning what nature can provide for you, how you can work with nature to survive and thrive.